21. yüzyılda önemi pek çok bakımdan artan Afrika kıtası, küresel sahnede ağırlığı ve işbirliği potansiyeli giderek gelişen aktör olarak değerlendirilmektedir. Afrika’nın bölgesel ve küresel aktörlere olduğu kadar yükselmekte olan ülkelere sunduğu alternatifler, giderek içinde yaşadığımız asrın merkezine doğru yürüdüğünü gösteriyor. Son on beş yılda gerçekleşen % 6 büyüme ortalamasına ulaşmaları, Afrika ülkelerinin yükselen bir aktör olarak belirdiğini kanıtlayan bir başka göstergedir. İddia sahibi olan pek çok dünya ülkesi Afrika’daki canlılığı ve potansiyeli görmekte, işbirliği noktasında büyük çaba sarf etmektedir. Sahip olduğu kaynaklar ve gelişmeye açık kapasitesiyle kıtanın çok kısa zamanda dengeleri değiştirebileceği artık yüksek sesle dile getirilen bir tahmindir.
Bunca iyi gelişmeye karşılık yaşam şartlarının oldukça kötü durumda olması, açlık ve yoksulluk oranlarının yüksekliği, salgın hastalıkların kolayca yayılması, siyasi istikrarsızlık, güvenlik sorunlarının çokluğu, suya erişim problemleri, temel insani kalkınma sorunları ve savaşlar Afrika kıtasında yıkıcı ortamlar doğurmaktadır. Eski sömürgeci ülkeler ve yükselen güçler arasında cereyan eden Afrika mücadelesi bu yıkıcılığı alevlendirmekte, barışın ve istikrarın tesis edilmesinin önüne geçerek gelişmesine engel teşkil etmektedir. İç savaşlar ve bölgesel çatışmalara verilen dış destek açlık, hastalık ve katliamlar sebebiyle yaşanan insani kayıpları artırmakta ve bu bölgeleri huzurun sağlanamadığı birer yangın yerine çevirmektedir. Sorunların çözümü ve barışın tesisi güçlü bir gelişmenin önünü açarak, Afrika’nın kazandığı ve partnerlerine kazandırdığı refah seviyesi yüksek bir zemin oluşturacaktır.
Türkiye ile Afrika arasında tarihsel olarak çok eskilere dayanan ilişkiler, son yüzyılda yapılan siyasi hatalar sonucunda inkıtaya uğramıştır. 1998’de Afrika’ya Açılım Politikası ile yeniden başlayan süreç çok kısa zamanda meyvelerini verirken, ticaret hacmi ve siyasi kazanımlar dikkate alındığında ciddi bir ivme yakalamıştır. Siyasi ve ticari olarak artan ilişkilere paralel şekilde, akademik dünyada da bölgeye olan ilgi giderek artmaktadır. Bir Afro-avrasya ülkesi olarak nitelendirilen Türkiye’nin, Afrika kıtasının daha yakından tanıması vazgeçilmez bir zaruret halini almıştır. Bu bakımdan üniversitelerde gerçekleşen bölgesel çalışmaların Afrika’yı da merkeze dâhil eden yeni bir döneme girdiğini söylemek yanlış olmaz.
Afrika kıtası ve Afrika çalışmalarına büyük önem veren İstanbul Ticaret Üniversitesi (İTİCÜ) de bu konuda pek çok etkinlik düzenlemiş ve çok daha fazlasına da ev sahipliği yapmıştır. Bu doğrultuda, İTİCÜ Komşu ve Çevre Ülkeler Uygulama ve Araştırma Merkezi, Bab-ı Âlem Uluslararası Öğrenci Derneği işbirliğiyle “Afrika Dersleri” adı altında bir seminer programı düzenlemektedir. 2014-2015 öğretim yılı boyunca her ay gerçekleşecek seminerlerin, Afrika’yı tanıma, anlama ve işbirliği stratejileri geliştirme bağlamındaki çabalara önemli bir katkı yapması hedeflenmektedir.
Programın Tanımı:
“Afrika Dersleri” programı kapsamında, Türkiye’de lisansüstü çalışmalar yapan Afrikalı öğrenciler Afrika tarihi, Afrika’nın dini ve kültürel jeopolitiği, ekonomisinin temel dinamikleri, siyasal sistemler konusundaki algılar ve pratikler, doğal kaynakları, gıda, güvenlik, su ve sağlık sorunları gibi alanlarda sunumlar gerçekleştireceklerdir. Bu çerçevede en temel hedef, Afrika’yı Afrikalıların gözünden ve yine onların sunumuyla tanıma ve anlama fırsatının elde edilmesidir. Bu şekilde, Afrika’yı yalnızca Batılı akademisyenler ve yazarların gözünden tanımak zorunda kalan akademisyen ve araştırmacılara, çok daha somut verilere ulaşabilecekleri bir alternatif sunulabilecektir.
Ayrıca, bu sunumlar, işlenecek konulara dair kısa metrajlı belgesellerin gösterimi ile de renklendirilecektir. İstanbul Ticaret Üniversitesi İletişim Fakültesi işbirliğiyle ve teknik yardımıyla hazırlanacak belgeseller, bölgeden elimize ulaşan görsellerle sunum içeriklerini destekler mahiyette olacaktır. Bu yolla, Afrika’nın tanıtılması için görsel araçların kullanılması ve olumlu etkinin artırılması amaçlanmaktadır.
Söz konusu sunum ve belgesel gösterimleri İstanbul Ticaret Üniversitesi Sütlüce kampüsünde gerçekleştirilecektir. “Afrika Dersleri” öncelikli olarak İstanbul Ticaret Üniversitesi öğrencilerine yönelik bir program olsa da, üniversite dışından katılım gösterme arzusundaki araştırmacılar ve ilgililere de üniversite yönetiminin izni dâhilinde katılma imkânı verilecektir.